Jakie masz pytanie?

lub

Dlaczego Alfred Nobel nie ufundował nagrody Nobla w dziedzinie matematyki i psychologii?

avatar

Gość (5.172.*.*)


Alfred Nobel, szwedzki chemik, inżynier i wynalazca dynamitu, jest najbardziej znany z ustanowienia Nagrody Nobla, która honoruje wybitne osiągnięcia w dziedzinach fizyki, chemii, medycyny, literatury oraz działań na rzecz pokoju. Jednakże, w jego testamencie z 1895 roku, nie znalazły się nagrody w dziedzinie matematyki i psychologii, co od lat budzi zainteresowanie i spekulacje.

Nagroda Nobla w Matematyce

Jednym z najczęściej powtarzanych mitów dotyczących braku Nagrody Nobla w matematyce jest historia o osobistym konflikcie Nobla z matematykiem Gösta Mittag-Lefflerem. Według tej legendy, Mittag-Leffler miał rzekomo romans z kobietą, w której Nobel był zakochany, co miało skłonić Nobla do pominięcia matematyki w swoim testamencie. Jednakże, nie ma na to żadnych dowodów historycznych ani potwierdzeń w dokumentach.

Bardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem jest to, że Nobel po prostu nie uważał matematyki za dziedzinę, która bezpośrednio przyczynia się do poprawy życia ludzkiego, co było jednym z głównych kryteriów jego nagród. Matematyka w tamtym czasie była postrzegana bardziej jako nauka teoretyczna, nie mająca bezpośredniego wpływu na rozwój technologii czy społeczeństwa.

Nagroda Nobla w Psychologii

W przypadku psychologii, brak nagrody może być związany z tym, że w czasach Nobla psychologia jako nauka dopiero się rozwijała i nie była jeszcze uznawana za samodzielną dyscyplinę naukową. W tamtym okresie psychologia była często ściśle związana z filozofią i nie posiadała jeszcze wyraźnie zdefiniowanych metod badawczych, które mogłyby spełniać kryteria naukowej rygorystyczności, jakie Nobel mógłby wymagać od dziedziny zasługującej na nagrodę.

Alternatywy dla Nagrody Nobla

Warto zauważyć, że brak Nagrody Nobla w matematyce został częściowo zrekompensowany przez Nagrodę Abela, ustanowioną przez rząd Norwegii w 2001 roku, oraz Medal Fieldsa, przyznawany od 1936 roku, który jest często nazywany "Noblem matematyki". Psychologia z kolei znalazła swoje miejsce w Nagrodzie Nobla z medycyny, gdy badania psychologiczne mają istotne implikacje dla nauk medycznych.

Podsumowanie

Choć brak Nagrody Nobla w matematyce i psychologii może wydawać się zaskakujący, jest on wynikiem zarówno osobistych przekonań Nobla, jak i kontekstu historycznego oraz naukowego jego czasów. Dziś, zarówno matematyka, jak i psychologia są uznawane za kluczowe dziedziny nauki, a ich osiągnięcia są honorowane innymi prestiżowymi nagrodami na świecie.

Podziel się z innymi: