Wirus mpox, wcześniej znany jako wirus ospy małpiej, jest wirusem z rodziny Poxviridae, rodzaju Orthopoxvirus. Wirus ten jest blisko spokrewniony z wirusem ospy prawdziwej (variola virus), ale powoduje mniej ciężką chorobę.
Podstawowe informacje:
-
Historia i pochodzenie:
- Ospa małpia została po raz pierwszy odkryta w 1958 roku, kiedy w laboratoriach pojawiły się dwa ogniska choroby u małp trzymanych do badań. Pierwszy przypadek u człowieka został zarejestrowany w 1970 roku w Demokratycznej Republice Konga.
-
Objawy:
- Objawy mpox są podobne do, ale łagodniejsze od, objawów ospy prawdziwej. Początkowe objawy to gorączka, ból głowy, bóle mięśni, bóle pleców, powiększenie węzłów chłonnych, dreszcze i wyczerpanie.
- W ciągu 1-3 dni (czasami dłużej) po pojawieniu się gorączki, pacjent rozwija wysypkę, która często zaczyna się na twarzy, a następnie rozprzestrzenia się na inne części ciała. Wysypka przechodzi przez różne etapy, od plam (maculae), przez grudki (papulae), pęcherzyki (vesiculae), krosty (pustulae), aż do strupów, które ostatecznie odpadają.
-
Drogi zakażenia:
- Wirus może być przenoszony na ludzi przez kontakt z zakażonymi zwierzętami (głównie gryzoniami i naczelnych) lub przez kontakt z materiałem zakaźnym, takim jak krew, płyny ustrojowe lub zmiany skórne.
- Zakażenie między ludźmi może wystąpić poprzez kontakt z wydzielinami oddechowymi, płynami ustrojowymi lub materiałem z zakaźnych zmian skórnych, a także przez kontakt z zakażonymi przedmiotami.
-
Diagnoza i leczenie:
- Diagnoza opiera się na objawach klinicznych oraz testach laboratoryjnych, takich jak PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy) do wykrywania DNA wirusa.
- Leczenie jest głównie objawowe. Istnieje szczepionka przeciwko ospie prawdziwej, która zapewnia pewien stopień ochrony przed ospą małpią. Istnieją również leki przeciwwirusowe, takie jak tecovirimat, które mogą być stosowane w leczeniu ciężkich przypadków.
-
Zapobieganie:
- Unikanie kontaktu z dzikimi zwierzętami, które mogą być nosicielami wirusa.
- Stosowanie środków ochrony osobistej, takich jak rękawice i maski, podczas opieki nad zakażonymi osobami.
- Izolacja zakażonych pacjentów, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa.
Wirus mpox jest mniej zakaźny i mniej śmiertelny niż wirus ospy prawdziwej, ale nadal stanowi zagrożenie zdrowotne, zwłaszcza w regionach, gdzie jest endemiczny. W ostatnich latach odnotowano wzrost liczby przypadków w różnych częściach świata, co podkreśla potrzebę dalszej edukacji, monitorowania i badań nad tym wirusem.