Małpia ospa, znana również jako ospa małp (ang. monkeypox), to wirusowa choroba odzwierzęca wywoływana przez wirus małpiej ospy, który należy do rodziny Poxviridae. Choroba ta jest podobna do ospy prawdziwej, ale zwykle przebiega łagodniej. Wirus małpiej ospy został po raz pierwszy zidentyfikowany u małp laboratoryjnych w 1958 roku, a pierwszy przypadek u człowieka odnotowano w 1970 roku w Demokratycznej Republice Konga.

Objawy małpiej ospy:

1. Okres inkubacji: Zwykle wynosi od 6 do 13 dni, ale może się wahać od 5 do 21 dni.
2. Objawy prodromalne:
   • Gorączka
   • Ból głowy
   • Ból mięśni
   • Zmęczenie
   • Powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatia), co odróżnia ją od ospy prawdziwej
3. Wysypka: Pojawia się zwykle 1-3 dni po wystąpieniu gorączki. Wysypka przechodzi przez różne stadia:
   • Plamki (maculae)
   • Grudki (papulae)
   • Pęcherzyki (vesiculae)
   • Krosty (pustulae)
   • Strupy (scabs)
     Wysypka często zaczyna się na twarzy, a następnie rozprzestrzenia się na inne części ciała, w tym dłonie i stopy.

Skutki małpiej ospy:

• Większość przypadków małpiej ospy jest łagodna i pacjenci wracają do zdrowia w ciągu kilku tygodni.
• W niektórych przypadkach mogą wystąpić powikłania, takie jak wtórne infekcje bakteryjne, zapalenie płuc, zapalenie mózgu, a także sepsa.
• Śmiertelność waha się od 1% do 10%, w zależności od szczepu wirusa i dostępności opieki medycznej.

Przypadki małpiej ospy w Polsce:

Do tej pory (stan na 2023 rok) w Polsce odnotowano sporadyczne przypadki małpiej ospy. W 2022 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zgłosiła wzrost liczby przypadków małpiej ospy na całym świecie, w tym w Europie. Polska również zgłosiła kilka przypadków tej choroby, ale nie doszło do większych ognisk epidemicznych.

Zapobieganie i leczenie:

• Zapobieganie: Unikanie kontaktu z dzikimi zwierzętami, które mogą być nosicielami wirusa, oraz z osobami zakażonymi. Stosowanie środków ochrony osobistej, takich jak rękawiczki i maski, może pomóc w ograniczeniu rozprzestrzeniania się wirusa.
• Leczenie: Nie ma specyficznego leczenia dla małpiej ospy. Leczenie jest głównie objawowe i wspomagające. W niektórych przypadkach można stosować leki przeciwwirusowe, takie jak tecovirimat.

Jeśli masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz więcej informacji, chętnie pomogę.