Dlaczego w kanonie biblijnym znajdują się tylko cztery ewangelie, a wśród nich nie ma Ewangelii Tomasza?

Gość (5.172.*.*)

1 tydzień temu

Kanon biblijny, który obejmuje cztery ewangelie: Mateusza, Marka, Łukasza i Jana, został ukształtowany na przestrzeni kilku wieków i jest wynikiem skomplikowanego procesu teologicznego, historycznego i społecznego. Ewangelia Tomasza, choć jest jednym z najwcześniejszych i najbardziej znanych tekstów apokryficznych, nie została włączona do kanonu z kilku powodów.

1. Kryteria kanoniczności

Kościół wczesnochrześcijański stosował kilka kryteriów przy ustalaniu, które teksty zostaną uznane za kanoniczne. Najważniejsze z nich to:

Apostolskość: Teksty musiały być związane z apostołami lub ich bezpośrednimi uczniami. Cztery kanoniczne ewangelie przypisywane są bezpośrednio apostołom lub ich bliskim współpracownikom.
Powszechne użycie: Teksty musiały być szeroko używane w liturgii i nauczaniu w całym Kościele. Ewangelie Mateusza, Marka, Łukasza i Jana były powszechnie akceptowane i używane w różnych wspólnotach chrześcijańskich.
Zgodność doktrynalna: Teksty musiały być zgodne z naukami uznawanymi przez Kościół. Ewangelia Tomasza, która zawiera wiele gnostyckich elementów, była uznawana za niezgodną z ortodoksyjną teologią chrześcijańską.

2. Charakterystyka Ewangelii Tomasza

Ewangelia Tomasza to zbiór 114 logiów, czyli wypowiedzi przypisywanych Jezusowi. Nie jest to narracyjna ewangelia, jak cztery kanoniczne, ale raczej zbiór sentencji. Wiele z nich ma charakter mistyczny i gnostycki, co było sprzeczne z naukami głównego nurtu chrześcijaństwa.

3. Gnostycyzm

Gnostycyzm był jednym z głównych powodów, dla których Ewangelia Tomasza nie została włączona do kanonu. Gnostycyzm to nurt religijny, który kładł nacisk na ezoteryczną wiedzę jako drogę do zbawienia, co było sprzeczne z nauczaniem Kościoła, który podkreślał wiarę i łaskę jako drogi do zbawienia.

4. Historyczne decyzje Kościoła

Decyzje dotyczące kanonu biblijnego były podejmowane na synodach i soborach kościelnych, takich jak Synod w Hipponie (393 r.) i Sobór w Kartaginie (397 r.). Na tych spotkaniach biskupi decydowali, które teksty zostaną uznane za natchnione i autorytatywne. Ewangelia Tomasza, ze względu na swoje gnostyckie tendencje i brak szerokiego uznania wśród wczesnych chrześcijan, nie znalazła się w kanonie.

5. Odkrycie w Nag Hammadi

Ewangelia Tomasza została odkryta w 1945 roku w Nag Hammadi w Egipcie, co ponownie wzbudziło zainteresowanie tym tekstem. Chociaż jest to ważne znalezisko dla zrozumienia wczesnego chrześcijaństwa i różnorodności jego nurtów, nie zmienia to faktu, że Ewangelia Tomasza nigdy nie była częścią kanonu uznawanego przez główne odłamy chrześcijaństwa.

Podsumowując, Ewangelia Tomasza jest fascynującym tekstem, który oferuje wgląd w różnorodność wczesnochrześcijańskich poglądów, ale jej brak w kanonie biblijnym wynika z historycznych, teologicznych i doktrynalnych decyzji Kościoła, które kształtowały się przez wieki.

Jakie masz pytanie?