Noc świętojańska, znana również jako Noc Kupały lub Sobótka, to starosłowiańskie święto obchodzone w najkrótszą noc w roku, z 23 na 24 czerwca. Jest to czas związany z przesileniem letnim i ma wiele tradycji oraz zwyczajów, które mają swoje korzenie w dawnych wierzeniach pogańskich. Oto niektóre z najważniejszych zwyczajów związanych z nocą świętojańską:

1. Ogniska: Jednym z najbardziej charakterystycznych zwyczajów jest rozpalanie ognisk. Ogniska mają symbolizować słońce i jego moc, a także oczyszczenie i ochronę przed złymi duchami. Ludzie skaczą przez ogień, co ma przynosić szczęście i zdrowie.

2. Wianki: Dziewczęta plotą wianki z kwiatów i ziół, które później puszczają na wodę. Wianki te mają przynosić szczęście i miłość. Często towarzyszy temu wróżenie – jeśli wianek zostanie wyłowiony przez chłopca, oznacza to rychłe zamążpójście.

3. Szukanie kwiatu paproci: Według legendy, w noc świętojańską zakwita magiczny kwiat paproci, który przynosi szczęście, bogactwo i mądrość temu, kto go znajdzie. Chociaż jest to tylko legenda, poszukiwanie kwiatu paproci jest popularnym elementem obchodów.

4. Kąpiele w rzekach i jeziorach: Wierzono, że woda w noc świętojańską ma szczególne właściwości oczyszczające i lecznicze. Dlatego ludzie kąpali się w rzekach i jeziorach, aby zapewnić sobie zdrowie i urodę.

5. Taniec i śpiew: Noc świętojańska to czas radości, tańców i śpiewów. Organizowane są festyny, podczas których ludzie bawią się do białego rana.

6. Wróżby: Noc świętojańska była również czasem wróżb i przepowiedni. Wierzono, że sny tej nocy mają szczególne znaczenie i mogą przepowiadać przyszłość.

7. Zioła i rośliny: Zbieranie ziół miało w noc świętojańską szczególne znaczenie, ponieważ wierzono, że mają one wtedy największą moc. Zioła zbierane tej nocy były później używane do leczenia i ochrony przed złymi duchami.

Te zwyczaje mają głębokie korzenie w kulturze i wierzeniach ludowych, choć współcześnie wiele z nich ma bardziej symboliczny charakter. Obchody nocy świętojańskiej są wciąż żywe w wielu krajach Europy Środkowej i Wschodniej, a także w Skandynawii.