Rewolucja w Rosji w 1905 roku miała znaczące skutki zarówno dla Rosjan, jak i dla Polaków. Oto najważniejsze z nich:

Skutki dla Rosjan:

1. Manifest Październikowy (1905):

   • Car Mikołaj II wydał Manifest Październikowy, który obiecywał wprowadzenie reform politycznych, w tym powołanie Dumy Państwowej (parlamentu) z ograniczonymi uprawnieniami.
   • Wprowadzenie pewnych swobód obywatelskich, takich jak wolność słowa, zgromadzeń i stowarzyszeń.

2. Reformy polityczne:

   • Powstanie Dumy Państwowej jako organu przedstawicielskiego, choć z ograniczonymi kompetencjami.
   • Reforma systemu wyborczego, która jednak faworyzowała klasy wyższe i właścicieli ziemskich.

3. Represje i kontynuacja autokracji:

   • Pomimo obietnic reform, carat nie zrezygnował z autorytarnego stylu rządzenia. Po stłumieniu rewolucji nasiliły się represje wobec rewolucjonistów i opozycji.
   • Wzmocnienie roli tajnej policji (Ochrany) i nasilone represje wobec działaczy politycznych i społecznych.

4. Reformy gospodarcze i społeczne:

   • Pewne reformy w zakresie praw pracowniczych, takie jak ograniczenie czasu pracy i wprowadzenie minimalnych standardów warunków pracy.
   • Rozwój ruchów związkowych, choć były one ściśle kontrolowane przez państwo.

Skutki dla Polaków:

1. Wzrost aktywności politycznej:

   • Rewolucja 1905 roku pobudziła ruchy narodowe i polityczne w Królestwie Polskim (części zaboru rosyjskiego). Powstały nowe partie polityczne i organizacje, które zaczęły aktywnie działać na rzecz niepodległości Polski.
   • Wzrost znaczenia Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) i innych ugrupowań lewicowych, które organizowały strajki i manifestacje.

2. Represje i zmiany w polityce caratu:

   • Po stłumieniu rewolucji w Rosji, władze carskie nasiliły represje wobec polskich działaczy niepodległościowych i socjalistycznych.
   • Wprowadzenie stanu wojennego w wielu regionach Królestwa Polskiego i nasilone działania policji oraz wojska przeciwko opozycji.

3. Zmiany w systemie edukacji i kultury:

   • Pewne ustępstwa ze strony władz rosyjskich, takie jak zezwolenie na używanie języka polskiego w szkołach i instytucjach kulturalnych, choć były one ograniczone i kontrolowane.
   • Rozwój polskiej prasy i literatury, co sprzyjało budzeniu świadomości narodowej.

4. Ruchy robotnicze i chłopskie:

   • Podobnie jak w Rosji, rewolucja 1905 roku doprowadziła do wzrostu aktywności ruchów robotniczych i chłopskich w Polsce. Organizowano strajki i protesty, domagając się lepszych warunków pracy i życia.
   • Powstanie związków zawodowych i organizacji robotniczych, które zaczęły odgrywać znaczącą rolę w życiu społecznym.

Podsumowując, rewolucja w 1905 roku miała głębokie i wieloaspektowe skutki zarówno dla Rosjan, jak i Polaków, wpływając na życie polityczne, społeczne i gospodarcze obu narodów.